De Geboorte van een Icoon

Sam Trotman of Samutaro, zoals zijn duizenden followers hem kennen, is de favoriete Instagram-archivaris van alle Instagram-archivarissen.

We vroegen hem om een van de onverwoestbare must-haves nader te bekijken: het flanellen Woolrich-hemd met Buffalo-ruit. Samuel Trotman heeft zijn carrière gewijd aan het opvolgen en documenteren van wereldwijde modetrends.

Hij is een bekende auteur en cultuurkenner, en heeft bijgedragen aan tijdschriften als Vogue, Hypebeast, Grailed, Highsnobiety, PAQ en Complex.

Zijn Instagramaccount @samutaro is een verzameling van kennis en deskundige opinies over mode, kunst en muziek. 

Flanel is uitgevonden in Wales, in de 17de eeuw. Toen de eerste Europese migranten zich in de 18de eeuw op de Amerikaanse Oostkust vestigden en flanel het ‘uniform’ werd voor hardwerkende buitenmensen, ging het ook staan voor typische Amerikaanse buitenkleding. 

Een van die vroege kolonisten was John Rich - de zoon van een wolwever - die in het begin van de jaren 1800 vanuit Liverpool in Engeland naar Amerika emigreerde. Aanvankelijk verbleef hij in Philadelphia, maar later verhuisde hij naar de meer landelijke, centrale regio van Pennsylvania. Daar, bij een beekje met de naam Plum Run, bouwde Rich zijn eerste wolspinnerij en in 1830 richtte hij er het merk Woolrich op.

Hij begon met de verkoop van wollen stoffen, sokken en dekens aan plaatselijke buitenmensen en hun gezinnen. Zijn merkartikelen waren immers ideaal om de arbeiders tijdens de strenge winters van Pennsylvania warm te houden. Maar het duurde niet lang voordat Woolrich uitbreidde en zijn allereerste kledingstuk, een flanellen hemd, ging produceren. Tegenwoordig worden de woorden flanel, plaid en tartan vaak door elkaar gebruikt, maar het woord flanel verwijst eigenlijk naar het weefsel zelf en dus niet naar het patroon. Het eerste specifieke hemdmodel van Woolrich, het Wool Buffalo Check Shirt (gemaakt van wollen flanellen stof) kwam in 1850 in de handel.

Om zich op de markt te onderscheiden en zijn kwaliteitsproducten meteen herkenbaar te maken, heeft Woolrich zijn kenmerkende Buffalo Plaid ontwikkeld. Die bestond uit grote ruiten in twee alternerende kleuren: het iconische rood-met-zwarte patroon was geboren. Volgens de legende bezat de Woolrich' ontwerper van die typische ruit een kudde Buffels. En zo kwam het patroon aan zijn naam.

Tijdens de jaren 1960 veroverden flanellen hemden ook de Amerikaanse middenklasse. Ze werden niet alleen een symbool van democratisering, maar maakten ook de verschillen tussen de klassen kleiner. Ze waren betaalbaar, slijtvast en zagen er versleten net zo goed als toen ze nog nieuw waren.

Protesterende studenten begonnen ze te dragen bij hun denim overalls en spijkerbroeken, als een teken van solidariteit met de arbeidersklasse. En Californische surfers trokken felle versies boven hun zwembroek aan als een geïmproviseerde poging tot performance wear. 

Tegen het eind van de jaren '70, had elke jeugdsubcultuur - van rockabillies tot hippies, skaters en punkers - zijn stempel op het flanel gedrukt. Dat bewijst dat de Buffalo-ruit echt niet alleen is voor bijlenwerpende enthousiastelingen met een afgelegen blokhut een Amerikaans gebergte.

Binnen hiphop pasten de oversized snit en ruwe structuur van flanel perfect bij de hypermannelijke look en idealen waar veel van de mainstream rap in die tijd op bouwde.

Aan de Westkust haalden Californische rappers zoals Mc Eight, Snoop Dogg en leden van de N.W.A. inspiratie voor hun ruitjeshemden bij de kledingstijl van LA’s Chicano-subcultuur. Daar waren flanellen hemden al sinds de jaren '60 tot de basis van hun outfit uitgegroeid. Ondertussen waren NYC-rappers en straatdealers aan de Oostkust op zoek naar kledingstukken met net dezelfde eigenschappen als de hemden die houthakkers en buitenmensen altijd droegen.